‘Türkiye’de erken yaşta evlendirilen kız çocuğu oranı 18 yılda yüzde 78 azaldı’

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, 2005’te 51 bin 944 olan evlendirilen kız çocuğu sayısının, 2022’de yüzde 78 oranında azalarak 11 bine gerilediğini bildirdi.

Bakan Göktaş, Kızılcahamam Eliz Otel’de “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele İl Eylem Planlarının Desteklenmesi Çalıştayı”nın açılışına katıldı.

Göktaş, konuşmasında, erken yaşta ve zorla evliliğin, sosyal bir sorun ve insan hakları meselesi olduğunun altını çizdi.

Erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadelenin çok boyutlu olduğunu ve çözüm itibarıyla işbirliği gerektirdiğini belirten Göktaş, bu amaçla uluslararası kuruluşlar başta olmak üzere, tüm taraflarla koordineli çalışmalar yapılmasını çok isabetli ve değerli bulduğunu kaydetti.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olarak, erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadele çalışmalarını, bütüncül yaklaşım ve sıfır tolerans ilkesi ile sürdürdüklerini anlatan Göktaş, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Erken yaşta ve zorla evliliklerin toplumsal temellerine odaklanarak daha kalıcı çözümlere ulaşacağımıza inanıyorum. Küresel ölçekte kabul edilen görüşe göre, 18 yaşından küçük bireyler çocuk olarak kabul edilmekte. Taraflardan birinin bu yaştan önce yaptığı evlilikler ise erken yaşta evlilik olarak değerlendirilmekte. Bununla birlikte sayısal veriler, erken yaşta ve zorla evliliklerin genellikle kız çocuklarını olumsuz etkilediğini ortaya koyuyor. Ancak erkek çocuklarının da zaman zaman erken yaşta ve zorla evlilik mağduru olduğunu biliyoruz.”

– “Mutlu olabilecekleri yegane ortam ailelerin yanı ve okulları”

Çocukların hayata değer katan sevgi ve şefkat kaynakları olduğunu ifade eden Göktaş, yetişkinlerin temel görevinin, çocukların en güzel şekilde yaşamalarını sağlamak olduğunu vurgulayarak, “Bu açıdan kız ve erkek çocuklarının mutlu olabileceği yegane ortamın ailelerinin yanı ve okulları olduğuna inanıyoruz.” dedi.

Göktaş, söz konusu sorunlarla mücadele amacıyla geliştirdikleri en önemli politika araçlarından birinin il eylem planları olduğuna dikkati çekti. Erken yaşta ve zorla evliliklerin nedenlerinin bölgelere göre farklılık gösterebileceğini kaydeden Göktaş, sorunların çözümünde yerel eylem planlarını hazırlayıp uygulamanın etkili olabildiğine değindi.

Bakan Göktaş, çalışmalara ilişkin şu bilgileri paylaştı:

“Erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadeleye ilişkin il eylem planlarımızın ilk hareket noktası olan pilot ilçemizde yaptığımız çalışmalar neticesinde 2022 yılı sonu itibarıyla 23 ilimizde il eylem planlarımızı yürürlüğe koyduk. 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından ise ‘afet ve acil durumların dezavantajlı gruplara olumsuz etkilerini’ çalışmaya başladık. 5 ilimizde daha erken yaşta ve zorla evliliklerle mücadele il eylem planı hazırlıklarını başlattık. Hazırlıklar tamamlandığında toplam 28 ilimizde eylem planlarını uygulamayı hedefliyoruz. Eylem planlarımızda araştırma, görsel ve yazılı materyaller hazırlama, bilinçlendirme ve farkındalık seminerlerini hayata geçirdik. Eylem planı izlemelerini düzenli olarak yapıyoruz.”

– “Özverili çalışmalar kısa sürede meyvelerini vermeye başladı”

Eylem planı kapsamında Kars, Ağrı, Kilis, Yozgat ve Mardin’deki çalışmalardan örnekler veren Göktaş, “Bakanlığın özverili çalışmaları kısa sürede meyvelerini vermeye başladı. Nitekim erken yaşta evliliklerin resmi verilerde yıllar itibarıyla düşmekte olduğunu gözlemliyoruz. Erken yaşta evliliklerin en fazla yaşandığı 2005 yılında 51 bin 944 kız çocuğu evlenmişken, bu sayı 2022 yılı itibarıyla 11 bine gerileyerek, yüzde 78 oranında düşmüştür. Kuşkusuz bu düşüş bizler için yeterli değil. Erken yaşta ve zorla evliliklerin tam olarak ortadan kalkması hedefimiz.” ifadesini kullandı.

Göktaş, erken yaşta evliliklerin küresel bir mesele olduğuna dikkati çekerek, kamu kurumları, özel sektör, üniversiteler, medya, ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşları ile güçlü işbirliğinin, çözümde hayati önem taşıdığını dile getirdi.